Biodiversiteit voelt vaak als een ver-van-je-bed-thema. Toch is het fundamenteler voor jouw werk als FM-expert dan je misschien denkt. In dit blog lees je:
- Wat biodiversiteit precies is en waarom het cruciaal is voor ecosysteemdiensten;
- Hoe biodiversiteit direct raakt aan FM-disciplines zoals catering, schoonmaak en groenbeheer;
- Wat de facilitaire sector kan doen om biodiversiteitsverlies te keren – met praktijkvoorbeelden en systeemkaders.
Biodiversiteit: de onzichtbare motor van jouw dienstverlening
Biodiversiteit is de verscheidenheid aan levensvormen: planten, dieren, micro-organismen – en de ecosystemen waarvan ze deel uitmaken. Hoe groter de diversiteit, hoe veerkrachtiger een ecosysteem is. En die ecosystemen leveren ‘diensten’ die essentieel zijn voor onze samenleving én onze facilitaire processen.
Deze ecosysteemdiensten zijn onder te verdelen in vier typen:
- Producerende diensten zoals voedsel, hout en water;
- Regulerende diensten zoals lucht- en waterzuivering, bestuiving en klimaatregulatie;
- Culturele diensten zoals beleving, natuurervaring en identiteit;
- Ondersteunende diensten zoals bodemvorming en nutriëntenkringloop.
Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving staan deze diensten wereldwijd en in Nederland zwaar onder druk – en dat merken we in de praktijk. Denk aan slechtere oogsten, watertekorten of plagen die moeilijker onder controle te krijgen zijn. In Nederland is 90% van de natuurtypen in ongunstige staat, aldus het CBS (2024).
FM en biodiversiteit: de keten dichterbij dan je denkt
De link met FM? Die is sterker dan veel professionals beseffen. Drie voorbeelden:
- Catering: de beschikbaarheid van gezonde, betaalbare voeding hangt af van bestuivers, vruchtbare bodems en schoon water. Minder biodiversiteit = minder aanbod.
- Schoonmaak: schoonmaakmiddelen bevatten vaak stoffen die ecosystemen aantasten zodra ze in het water terechtkomen. Denk aan fosfaten of microplastics.
- Groenbeheer: met inheemse beplanting of ecologisch maaibeleid kun je de biodiversiteit direct versterken of juist onder druk zetten.
Daarnaast speelt FM een rol in educatie en gedrag: hoe duurzaam is de koffiehoek? Is er een saladebar met regeneratief voedsel? Worden medewerkers meegenomen in de logica van seizoensaanbod?
De rol van systeemverandering
De Duurzame Impact Strategie Facility Management (ISS, FMN & Nyenrode, 2024) laat zien dat biodiversiteitsherstel niet lukt binnen de huidige ‘spelregels’ van de facilitaire markt. Te vaak gaan prijs, leverzekerheid en standaardisatie nog boven ecologische impact. Wie biodiversiteit wil versterken, moet ook durven kiezen voor andere waarden: lange termijn, flexibiliteit, ketensamenwerking en natuurlijk ritme.
Voorbeelden uit de praktijk laten zien dat het kan:
- Handschoenreductie in schoonmaak (50% minder gebruik);
- Biologisch afbreekbare middelen in combinatie met doseersystemen;
- Schaapskuddes als alternatief voor maaien;
- Keuze voor inheemse beplanting bij (her)inrichting van bedrijfsgroen.
Waarom FM niet losstaat van de natuur?
Biodiversiteit is geen abstract thema – het is een onzichtbare randvoorwaarde onder jouw facilitaire dienstverlening. FM kan bijdragen aan biodiversiteitsherstel door andere keuzes te maken in schoonmaak, catering, groen en ketenbeleid. Wie dat snapt, helpt zijn organisatie niet alleen vooruit, maar helpt ook de natuur zich te herstellen.
